مرغ و زندگی

مساله مرغ و تخم مرغ همیشه یکی از معضلات بشر بوده، از همان موقعی که سوال اول مرغ بوده یا تخم مرغ تا الان که برای خریدن این کالای لوکس باید در صف ایستاد.

کلا از قدیم هم مساله تخم مرغ در اقتصاد مطرح بوده، قدیمی ها تخم مرغ ها را در مرغ های خانگی تحویل میگرفتن و در سبدهای مختلف میچیدند که در اثر حمل و نقل و یا مثلا سگی ، گربه ای پایش به سبدها گیر کرد ، تخم مرغ های همان سبد بشکند و نه همه تخم مرغ ها. بحث فقط به ایران هم محدود نیست و خارجی ها هم دقیقا از همین عبارت استفاده میکنند “don’t put all your eggs in one basket”

حال اینکه این عبارت از ما به خارجی ها به عاریه رسیده است یا از آنها به ما یا کلا خودجوش در همه فرهنگ ها بوده نمیدونم. هرچند تصور من این هست که چون تخم مرغ یکی از غذاهای اصلی در همه دنیا بوده ، جماعت دنیا در یک حرکت خود جوش همگی به این نتیجه رسیده اند و این عبارت را درست کرده اند.

هنوز که هنوز هم هست این مثال در اقتصاد بسیار به کار برده میشود و هر وقت بحث مدیریت ریسک میشود صحبت از تخم مرغ و سبد میشود. در ایران قضیه جدی تر هم هست، تا این حد که بهتر است برای هر مرغ تخم گذار یک سبد جداگانه تهیه شود، ولی چرا ، جوابش ساده است. قیمت مرغ و تخم مرغ و سبد هر سه متغیر هستند و شامل تورم میشوند.

اینجا هم باید حواست به سایز سبد باشد، هم سایز تخم مرغ، و هم سن مرغ و هم میزان درگیری مرغها باهم چون مرغ های جوان تر تخم هایشان کوچکتر است و اگر رشد کند باید فضا برای رشد باشد و مرغ های پیرتر تخم های بزرگتری دارند و سبدی که انتخاب میشود نیاز به انتخاب سبد بزرگ ندارد چون معمولا تغییری در آنها ایجاد نمیشود و فقط باید حواستان باشد که نشکند چون خرابکاری که ایجاد میکند هم به مراتب بزرگتر است. و بعد از مدتی هم که کلا دیگر تخم نمیگذارند. گاهی هم که مرغ های پیرتر به مرغ های جوان تر حسادت میکنند وکلا تخم هایشان را میشکنند و یا خود مرغ بیچاره را حسابی کتک میزنند یا میکشند.

نکته دیگری که باید بدانیم این هست که تخم مرغ های کوچک تر مغزی تر هستند چون مرغشان جوان است و خاصیت بیشتری دارند باید حواسمان بیشتر بهشان باشد که در درگیری با مرغ های پیرتر، بالغ نشده از پا نیفتند.

هرچند کلا با بحث مرغداری و گوشت خواری زیاد موافق نیستم و اگر کلا گوشتخواری ور بیفتد و همه گیاهخوار شویم همین مثال ها را برای حبوبات و میزان نفخی که ایجاد میکنند هم میتوان عنوان کرد.