اینماد، بله و خیر

سال هشتاد و هشت بود که فعالیتم را در کسب و کار های آنلاین ایران آغاز کردم، آن زمان اینمادی وجود نداشت. و حتی برای گرفتن درگاه پرداخت از برخی بانکهای معدود هم باید حضوری به شعبه مراجعه میکردی و کلی فرم پر میکردی تا بعد از بررسی و نامه نگاری درگاه پرداخت به سایتت تعلق بگیرد. فکر میکنم حدود سال نود بود که قانون جرائم رایانه ای تدوین شد. ولی همچنان کسب و کارها هیچ مرجعی برای مجوز دهی نداشتند و البته خرید و فرو ش در اینترنت هم به شکل امروز نبود، بازاری بسیار کوچکتر بود و کم کم مفهوم استارتاپ در اوایل دهه نود در ایران هم شکل گرفت. امثال ما که از چند سال پیش در حوزه های مختلف کسب و کار داشتیم هم تازه با مفهوم استارتاپ و استارتاپ ویکند وامثال هم آشنا می شدیم و تازه میفهمیدیم که در فلان بیزنس اگر موفق نبودیم اصطلاحا یک استارتاپ را fail کرده ایم. ما هم سعی کردیم در این جمع های جدید وارد شویم و کم کم با این مفاهیم آشنا سدیم و بعد هم به عنوان منتور در استارتاپ ویکندهای شهرهای مختلف شرکت داشتیم، اینقدر این تب و تاب زیاد شده بود که حتی شعار هر جوان ایرانی یک استارتاپ هم همان سالها بود که مطرح شد. همه خوب میدانیم روند مجوز دهی در کشور ما روندی بسیار سخت و زمانبر است. شاید جالب باشد که بدانید ما هم اتحادیه چلوکباب و چلو خورش داریم و هم اتحادیه رستوران داران و در برخی قوانین هم با هم متفاوت هستند. در صورتیکه ما در یک رستوران میتوانیم همه آنها را سفارش دهیم. اتحادیه چلوکباب و چلوخوروش قبل از سال هزار و سیصد شروع به فعالیت کرد و رستوران داران دهه ها بعد. بگذریم.اوایل دهه نود مرکز توسعه تجارت الکترونیک در قالب نهادی تحت لوای وزارت صمت شروع به فعالیت کرد.و نمادی را تحت عنوان اینماد که معرف حضور همه میباشد تعریف کرد و همه ارائه دهندگان خدمات مبتی بر اینترنت را ملزم کرد که با ارسال مدارک و احراز هویت اینماد دریافت کنند. و همه سایتها هم با ارسال مدارک این نماد را میگرفتند و به نوعی یک trust seal بود مشتری میتوانست مطمئن شود که این سایت احزار هویت شده است و اگر شکایتی داشت میتواند به مرکز توسعه تجارت الکترونیک ارسال کند، و شکایتهای زیاد منجر به ابطال اینماد می شد. ولی روند کم کم عضو شد، اینماد از شکل یک trust seal خارج شد و تبدیل به اجبار شد که در صورت نداشتن اینماد حتی درگاه پرداخت هم به شما تعلق نمیگرفت. بسیاری از کسب و کارها بجای اینکه مشکلشان حل شود گرفتار شدند، چون حالا دیگر برای داشتن اینماد باید حتما مجوزی ارائه میدادی و مجوز را هم از هرجا که مرکز توسعه تجارت الکترونکی صلاح میدانست باید دریافت میکردی ممکن بود صلاحش این باشد از اتحادیه رستوران داران بگیری یا اتحادیه چلوخورشت فروشان، این موضوع با روح نوآوری و تکنولوژی در تضاد بود، زیرا برای سرویسی که جدید است، و مثلا در حوزه فین تک فعالیت میکند، هنوز مجوزی تعریف نشده بود که اقدام به دریافتش کنی و عملا اینماد به عنوان یک سد در راه کسب و کارها قرار گرفت، و نماد بسیاری از کسب و کارهای نوین از آنها گرفته شد. شاید یکی از دلایل فعالیت اتحادیه کسب و کارهای اینترنتی که در اواسط دهه نود شروع به فعالیت کرد همین تسهیل مجوز دهی بود، آنها هم در ابتدا به کسب و کارهای نوین مجوز اعطا میکردند و اینماد هم به واسطه آن مجوز اجازه داشتن درگاه پرداخت اینترنتی را صادر میکرد ، ولی بعد زا مدت کوتاهی اتحادیه هم برای مجوز دهی بر سر راه کسب و کارهای حوزه فین تک سدهای زیادی قرار میداد.و بدلیل قانون های بالاسری بود. و عملا بسیاری از ایده ها را در نطفه خفه میشدند. ولی این مشکل به کمک شرکتهایی که به پرداختیار موسوم هستند تا حدی حل و فصل شد و شرکتهایی از جمله شرکت های حوزه رمزارزها و سایرفناوری های نوین مالی که نه در اتحادیه جایی داشتن و نه به آنها اینماد تعلق میگرفت، مستقیما از پرداختیارها سرویس میگرفتند. اتفاقات زیادی در این بین افتاد، و حالا در نقطه ای هستیم که مجددا مرکز توسعه تجارت اکترونیکی اجبار کرده است که اگر سایتی اینماد ندارد باید درگاه پرداخت ریالی آن سایت قطع شود. حتی درگاههای پرداختیاری آن. در نهایت نظر من همیشه در خصوص اینماد این بوده است که باید به عنوان یک trust seal باشد و نه به عنوان یک قانون و مجوز. لذا اجباری شدن اینماد موجب جلوگیری از رشد و توسعه اکوسیستم استارتاپی ایران و همینطور اکوسیستم بلاکچین و رمزارزهای کشور می‌شود.ولی به طور موازی دریافت اینماد با هدف احراز هویت و شناسایی آدرس، حق مسلم تمامی کسب و کارهای اینترنتی، شامل فعالان در زمینه تبادل رمزارزها است و ما خواهان اعطای این حق مسلم به تمامی کسب و کارهایی هستیم که مایل به دریافت آن هستند